راهنمای پارتیشن بندی با نرم افزار Partition Magic

Partition Magic یکی از بهترین برنامه های پارتیشن بندی است که به گفته سازندگان آن برنامه پارتیشن بندی استاندارد است.

مزایای این نرم افزار شامل موارد زیر می باشد:

1- جایگزینی عالی برای برنامه Microsoft Fdisk که تحت DOS اجرا می شود.

2- امکان تغییر سایز پارتیشن ها بدون از دست رفتن اطلاعات داخل آنها.

3- به کمک آن می توانید چند پارتیشن را به یکدیگر متصل کرده یا یک پارتیشن را به چند پارتیشن تبدیل کنید.

4- قالب بندی و پارتیشن بندی در کمتر از چند دقیقه.

چه کسی می تواند با Partition Magic کار کند؟ اول از همه بدانید که این برنامه یک برنامه کاملا حرفه ای است اما کار با آن به قدری آسان است که همه می توانند از آن استفاده کنند.

 یکی از مزایای داشتن پارتیشن های متعدد این است که اگر اطلاعات یک پارتیشن به دلیل ویروس یا سهل انگاری از بین برود، اطلاعات پارتیشن های دیگر باقی می ماند. مورد دیگر این است که می توانید چندین سیستم عامل را روی یک کامپیوتر داشته باشید. به عنوان مثال، بسیاری از افراد ویندوز 10 و ویندوز 11 یا 8 را با هم دارند.

سیستم های فایل مختلف

 فرض کنید در خانه یک کمد دارید که دارای سه کشو است. هر کشو نیز متعلق به یک نفر است. هرکس به نوعی وسایلش را در کشو می گذارد. یکی ابزارها را مرتب کنار هم قرار می دهد. یکی وسایلش را پشت سر هم در کشو می گذارد و همه چیز مشخص است. یکی از آنها وسایلش را در کشو به هم ریخت. یکی از آن ها کشوهایش را خالی و مرتب کرده و تمام وسایلش را وسط اتاق انداخته است! نحوه قرار دادن موارد در کشو را می توان با سیستم مدیریت فایل روی هارد دیسک مقایسه کرد.

شما اطلاعات خود را در هارد دیسک در فایل ها و پوشه های مختلف ذخیره می کنید. این فایل‌ها در مکان‌های مختلفی روی هارد ذخیره می‌شوند و ممکن است برخی از فایل‌ها را حذف کرده و با فایل‌های جدید جایگزین کنید. وظیفه سیستم فایل این است که به ویندوز بگوید هارد دیسک در کجا خالی است، داده ها را کجا ذخیره کرده و فایلی را که می خواهید حذف کنید کجا پیدا کند. چندین فایل سیستم وجود دارد که مهمترین آنها را توضیح خواهم داد.

1- FAT یا File Allocation Table سیستمی بود که از زمان DOS استفاده می شد و به FAT 16 معروف بود. این سیستم که هنوز برای ویندوزهای مختلف شناخته می شود و اطلاعات داخل آن را نشان می دهد در زمان خودش بسیار خوب بود. اما بعدها هارد دیسک های با ظرفیت بالا وارد بازار شدند. این سیتسم دیگر نمی تواند مدیریت خوبی برای حجم بالا ارائه دهد. یکی از محدودیت های FAT 16 این بود که نمی توانست پارتیشن های بزرگتر از 2 گیگابایت داشته باشد. به همین دلیل بعد از ویندوز 98 سیستم دیگری به نام FAT 32 آمد.

2- FAT 32 که نسخه کامل FAT16 است با ویندوز 98 آمد و بسیاری از باگ های FAT16 را برطرف کرد. FAT 32 می تواند پارتیشن هایی به اندازه 2 ترابایت (2000 گیگابایت) داشته باشد، اما هنوز محدودیت اندازه فایل وجود دارد. این بدان معناست که حداکثر حجم یک فایل می تواند 4 گیگابایت باشد. این فایل سیستم هنوز برای همه سیستم عامل های مایکروسافت (البته از ویندوز 98 به بعد) شناخته شده است.

3- NTFS یا New Technology File System که با ویندوز NT عرضه می شد و می توانست باگ های FAT یا FAT32 را برای هاردهای بزرگ پوشش دهد و تبدیل به فایل سیستمی برای هاردهای پر ظرفیت و هارد سرور شد. از ویژگی های این فایل سیستم می توان به عدم محدودیت در حجم فایل و پارتیشن و جلوگیری از نوشتن اطلاعات بر روی نقاط بد هارد دیسک (Bad Sector)، امکان رمزگذاری اطلاعات و محدودیت دسترسی بر اساس کاربر اشاره کرد. پارتیشن هایی که از این فایل سیستم استفاده می کنند را فقط در ویندوز NT، 2000، XP و NET می توان یافت. این بدان معنی است که در ویندوز 98 یا ME نمی توانید اطلاعات داخل آنها را بخوانید یا بنویسید. (البته برنامه های پشتیبانی برای این کار وجود دارد).

4- Linux Ex2 / Ex3 دو فایل سیستم شناخته شده لینوکس هستند که به طور پیش فرض در نسخه های مختلف لینوکس استفاده می شوند. اگر قبلاً فقط از ویندوز استفاده کرده اید، احتمالاً هرگز این فایل سیستم را ندیده اید. از ویژگی بارز آن امکان داشتن پارتیشن تا 4 ترابایت (4000 گیگابایت) و قابلیت بازیابی اطلاعات بسیار بالا می باشد. هیچ یک از سیستم عامل های مایکروسافت تا به حال قادر به استفاده از پارتیشن های لینوکس نبوده اند، یعنی نمی توانند اطلاعات داخل آنها را بخوانند و بنویسند (البته نرم افزار خاصی برای این کار وجود دارد).

5- انواع دیگر: سیستم های فایل به این تعداد محدود نمی شود. تقریباً هر سیستم عاملی سیستم فایل جداگانه خود را دارد، به عنوان مثال Novel یا Os / 2 هر کدام سیستم فایل مخصوص به خود را دارند، اما کسی که با ویندوز کار می کند کمتر با آنها کار می کند.

انواع پارتیشن:

به طور کلی در یک پارتیشن دیگر پارتیشن ها را می توان به 3 دسته تقسیم کرد:

1- Primary که معمولاً پارتیشن اصلی است، برای اینکه سیستم عامل های مایکروسافت (منظورم Dos و Windows) قابلیت اجرا (boot) داشته باشد، باید حداقل یک پارتیشن از این نوع داشته و نام آن C باشد. ممکن است ویندوز را روی پارتیشن دیگری نصب کرده باشید، اما باید یک پارتیشن Primary به نام C داشته باشید. ویندوز یک سری فایل های سیستمی را در این پارتیشن رها می کند، در غیر این صورت ویندوز اجرا نمی شود. (به عنوان مثال، در ویندوز XP، فایل های Boot.ini و NTDETECT.COM فایل های سیستمی هستند که در پارتیشن C ریخته می شوند.)

2- Extended اصولاً این نوع پارتیشن خود نوعی پارتیشن Primary است که به عنوان محفظه ای برای پارتیشن های Logical استفاده می شود. اگر هارد دیسک شما بیش از یک پارتیشن دارد، باید یکی از این پارتیشن ها را داشته باشد. (در برنامه Magic Partition به رنگ آبی آسمانی نشان داده شده است.)

3- Logical وقتی می خواهیم بیش از یک پارتیشن داشته باشیم باید بعد از پارتیشن Primary یک پارتیشن Extended داشته باشیم و بتوانیم آن را به هر تعداد پارتیشن که بخواهیم تقسیم کنیم. معمولا پارتیشن های D و E و … که همگی این نوع را دارند. البته نوع فایل سیستم این پارتیشن ها می تواند متفاوت باشد و مثلا پارتیشن Logical از نوع Fat32 و یکی از نوع NTFS داشته باشند.

ابتدا برنامه را نصب کنید. پس از نصب، صفحه فشرده ای باز می شود که دارای سه بخش مهم است:

1- نقشه دیسک

2- کنترل پنل

3- دکمه های اجرایی، نمای کلی نرم افزار و قسمت های مختلف آن

نقشه دیسک یک نمای کلی از هارد دیسک شما را نشان می دهد، با یک نگاه می توانید متوجه شوید که هر پارتیشن چقدر فضای دارد و از چه سیستمی (File System) استفاده می کند. مثلا من چهار پارتیشن دارم. اولین مورد C است و من نام آن را OS گذاشتم. نقشه دیسک نوع پارتیشن ها و اندازه آنها را نشان می دهد. اطلاعات هر پارتیشن با نگه داشتن ماوس روی آن قابل مشاهده است. کافیست ماوس را روی هر یک از پارتیشن های نمایش داده شده قرار دهید تا تمام اطلاعات آن به شما نمایش داده شود. رنگ ها در این برنامه بسیار مهم هستند، اگر به راهنمای رنگ در پایین صفحه نگاه کنید، به راحتی می توانید نوع پارتیشن ها را تشخیص دهید.

ساده ترین کاری که یک پارتیشن مجیک می تواند انجام دهد تغییر اندازه یک پارتیشن است. (البته تغییر اندازه پارتیشن Primary و پارتیشنی که نصب کردید به روش ویندوز کمی سخت تر است.) برای این کار بر روی پارتیشنی که می خواهید اندازه آن را تغییر دهید کلیک راست کرده و از منوی باز شده گزینه Resize / Move را انتخاب کنید. از کادر باز شده می توانید اندازه پارتیشن جدید را انتخاب کنید. چند بخش مهم در این جعبه وجود دارد:

1- Free Space Before که میزان فضای خالی قبل از پارتیشن را نشان می دهد. اگر بخواهید پارتیشن را جابجا کنید، این مقدار تغییر می کند، در غیر این صورت مقدار صفر باید باقی بماند.

2- New Size اندازه جدیدی است که می خواهید پارتیشن را پیدا کنید. شما نمی توانید این مقدار را کمتر از فضای اشغال شده توسط هارد در نظر بگیرید. (قسمتی با رنگ سبز تیره مشخص شده است)

3- Free Space After مقدار فضایی که می خواهید بعد از این پارتیشن خالی باشد.

4- Cluster Size را تغییر ندهید.

ایجاد پارتیشن جدید

 این برنامه نسبت به برنامه هایی مانند Fdisk پارتیشن های جدید را بسیار راحت تر و سریعتر ایجاد می کند، بنابراین بسیاری از افرادی که می خواهند سریعتر پارتیشن بندی کنند، تمام عملیات ایجاد پارتیشن های جدید را با این برنامه انجام می دهند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که روی فضای هارد دیسک نشان داده شده در نقشه دیسک خاکستری تیره کلیک راست کرده و Create را انتخاب کنید. در کادر جدیدی که باز می شود می توانید مشخصات پارتیشن جدید را انتخاب کنید.

تنظیمات آن به شرح زیر است:

1- Create as که مشخص می کند چه نوع پارتیشنی را می خواهید ایجاد کنید.

2-extended که نوع File System را انتخاب می کند.

3- برچسبی بزنید که در صورت تمایل می توانید نامی برای پارتیشن انتخاب کنید. (این مورد کاملا اختیاری است)

4- اندازه ای که اندازه پارتیشن جدید را انتخاب می کنید.

(همچنین می توانید درصد فضای اشغال شده توسط این پارتیشن جدید را برای ایجاد در قسمت درصد مشخص کنید).

پارتیشن بندی هارد دیسک کاملا خالی از ابتدا

می خواهیم یک هارد 40 گیگابایتی خالی را پارتیشن بندی کنیم.

1- ابتدا با کلیک راست بر روی نوار خاکستری و انتخاب گزینه Create و انتخاب گزینه ها مانند پارتیشن Primary حجمی ایجاد می کنیم که 25 درصد حجم کل هارد است.

تنظیمات: ایجاد به عنوان: اصلی، نوع پارتیشن: Fat32، برچسب: برد، درصد فضای اختصاص داده شده: 25%

توجه داشته باشید که هنگام ایجاد پارتیشن کافی است یکی از گزینه های حجم یا درصد درخواستی را پر کنید. در مثال بالا، ما 25 درصد را انتخاب کردیم و در اصل یک چهارم از حجم هارد دیسک را به پارتیشن اصلی اختصاص دادیم.

2- در مرحله دوم باید یک پارتیشن Extended ایجاد کنیم که کل فضای باقیمانده هارد را اشغال کند. زیرا همانطور که قبلا گفتیم، پارتیشن های Extended اساسا برای نگهداری پارتیشن های منطقی ساخته می شوند. سپس دوباره در فضای خالی نوار خاکستری (که اکنون یک چهارم سمت چپ پارتیشن C را اشغال کرده است) راست کلیک کرده و Crearte را انتخاب کنید. فقط نوع پارتیشن را روی Extended تنظیم و اندازه آن را 100% انتخاب کنید. (چون می خواهیم تمام فضای باقیمانده را به پارتیشن Extended اختصاص دهیم.)

3- داخل پارتیشن Extended که اکنون ساخته شده است (کادر آبی آسمانی) کلیک راست کرده و Create را انتخاب کنید. با انتخاب Logical برای Create as و Fat32 برای Partition Type و تایپ 10000 در کادر Size، یک پارتیشن Fat32 10 گیگابایتی ایجاد می کنیم.

4- مرحله بالا را دوباره انجام دهید.

5- مرحله بالا را دوباره تکرار کنید. با این تفاوت که به جای Size عددی را تایپ نمی کنیم و در قسمت Percent عدد 100 را تایپ می کنیم. بنابراین، یک پارتیشن با مقدار فضای باقیمانده از 2 پارتیشن قبلی تشکیل شده است.

6- پس از انجام تمامی این عملیات کافی است روی دکمه Apply در سمت چپ پایین صفحه کلیک کنید تا این تغییرات اعمال شود. پس از تأیید اینکه آیا می خواهید عملیات انجام شود، همه اینها به سرعت انجام می شود. (گاهی اوقات یک پارتیشن در حال استفاده است و برنامه از شما می خواهد که کامپیوتر را ریست کرده و عملیات را انجام دهید، در این صورت اگر مطمئن هستید که پارتیشن بندی به درستی انجام شده است، بپذیرید که بقیه کارها به صورت خودکار انجام می شود.)

نکته: در هر مرحله از کار که اندازه پارتیشن یا تنظیمات آن را مناسب نمی دانید، بر روی دکمه Undo کلیک کنید تا عمل قبلی را رها کرده و اقدام جدیدی انجام دهید. توجه داشته باشید که اگر مثلاً یک پارتیشن جدید ایجاد کنید و حجم آن 10 گیگابایت در نظر گرفته شود و سپس نظر خود را تغییر داده و بخواهید حجم آن را به 12 گیگابایت تغییر دهید، نباید اندازه آن پارتیشن را تغییر دهید، زیرا در این حالت باید یک بار پارتیشن بندی کنید یک پارتیشن 10 گیگابایتی بسازید و سپس اندازه آن را به 12 گیگابایت تغییر دهید.